Αποκαλυπτική αλληλογραφία για τα ναυπηγεία Σκαραμαγκά

Ελληνες, Γερμανοί και Αραβες ήξεραν από πριν τους περιορισμούς της Ε.Ε.
Του Κωστα Αλατζα

Ενήμερες εξαρχής ήταν κυβέρνηση και διοίκηση των ναυπηγείων Σκαραμαγκά για την απαγόρευση που επέβαλε η Κομισιόν στα Ελληνικά Ναυπηγεία (ΕΝΑΕ) να αναλάβουν εξοπλιστικά προγράμματα, πλην πολεμικού ναυτικού. Η «Κ» φέρνει σήμερα στο φως της δημοσιότητας την αλληλογραφία του υπουργείου Οικονομικών με την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ε.Ε. από την οποία προκύπτει ότι ελληνική κυβέρνηση, Γερμανοί και Αραβες γνώριζαν εκ των προτέρων τον περιορισμό της Κομισιόν.

Παρ’ όλα αυτά, υπόσχονταν συμβόλαια αμυντικών προγραμμάτων από τρίτες χώρες στην προσπάθειά τους να παρουσιάσουν την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου των ναυπηγείων από τους Γερμανούς της ThyssenKrupp στην αραβικών συμφερόντων εταιρεία Privinvest, του κ. Ισκαντάρ Σαφά, ως μοναδική λύση για τη σωτηρία των περίπου 1.300 εργαζομένων στον Σκαραμαγκά. Στην πραγματικότητα, όμως, οι μόνες υποσχέσεις που δόθηκαν στο νέο ιδιοκτησιακό σχήμα των ναυπηγείων ήταν η «προίκα» του πολεμικού ναυτικού.

Η «ντρίπλα»
Η μεταβίβαση του 75% των μετοχών των ΕΝΑΕ στην εταιρεία του κ. Σαφά επικυρώθηκε με νόμο από τη Βουλή το φθινόπωρο του 2010. Βάσει της συμφωνίας, τα ΕΝΑΕ για τα επόμενα 15 χρόνια θα έχουν αποκλειστικά στρατιωτικό χαρακτήρα. Ο περιορισμός επιβλήθηκε προκειμένου να γλιτώσουν τα ναυπηγεία από την καταβολή του προστίμου, ύψους 539 εκατ. ευρώ, που επέβαλε τον Ιούλιο του 2008 η Κομισιόν για τις παράνομες κρατικές επιδοτήσεις την περίοδο 1996–2002 και η ελληνική κυβέρνηση από ενδεχόμενη παραπομπή της στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Τον περασμένο Δεκέμβριο, ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, υπεύθυνος για ζητήματα ανταγωνισμού, Χοακίν Αλμούνια, κατέστησε σαφές με απόφασή του ότι το θέμα του προστίμου θεωρείται λήξαν μόνο αν διαχωριστούν τα ναυπηγεία σε εμπορικό και στρατιωτικό τμήμα, εκποιηθούν τα περιουσιακά στοιχεία του εμπορικού τμήματος και το στρατιωτικό σκέλος αναλάβει μόνο προγράμματα ναυπήγησης του ελληνικού πολεμικού ναυτικού. Η ελληνική κυβέρνηση και η διοίκηση των ναυπηγείων αντέδρασαν στην απόφαση της Κομισιόν.

Γνώριζαν
Οι ιδιοκτήτες των ναυπηγείων επικαλούνται την απόφαση της Επιτροπής ως εμπόδιο στην ανάληψη αμυντικών συμβολαίων από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ενωσης και ουσιαστικά απειλούν ότι θα αποχωρήσουν από τα ναυπηγεία αν δεν αναιρέσει την απόφασή της η Ε.Ε. ή δεν αναλάβουν νέο εξοπλιστικό πρόγραμμα από το πολεμικό ναυτικό. Εντούτοις, η ανταλλαγή επιστολών μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της Ε.Ε., καθώς και το ιστορικό της διαβούλευσης για το χρόνιο ζήτημα του προστίμου δείχνουν ότι η τελική έκβαση της υπόθεσης ήταν γνωστή από την αρχή.

Στις 2 Ιουλίου η Επιτροπή Ανταγωνισμού της Ε.Ε. με την υπ’ αριθμόν 3118 απόφαση έκρινε ότι οι 16 επιδοτήσεις που χορήγησε το ελληνικό Δημόσιο στα ΕΝΑΕ την περίοδο 1996–2002 ήταν ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά διότι νοθεύουν τον ανταγωνισμό. Επεβλήθη πρόστιμο 256 εκατ. ευρώ χωρίς τους τόκους, ο υπολογισμός των οποίων ξεκινά από την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης. Από τον Ιούλιο του 2008, η Επιτροπή ξεκίνησε συζητήσεις με τα ΕΝΑΕ και την ελληνική κυβέρνηση για τους δυνατούς τρόπους εφαρμογής της απόφασης λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές δυσχέρειες της εταιρείας, ώστε και η απόφαση να εφαρμοστεί και να μη θιγεί η εθνική ασφάλεια της Ελλάδας και τα συμφέροντα των εργαζομένων.

Στις 30 Ιανουαρίου 2009, η Ελλάδα πληροφόρησε επίσημα ότι εναντιώνεται σε κάθε εφαρμογή της απόφασης, η οποία θα υπονόμευε την ικανότητα των ΕΝΑΕ να κατασκευάσουν υλικό για το πολεμικό ναυτικό.

Οι διαπραγματεύσεις απέβησαν άκαρπες, η Ελλάδα δεν συμμορφώθηκε με τις υποδείξεις της Επιτροπής και στις 13 Απριλίου 2010 η Κομισιόν αποφάσισε την παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Στις 2 Ιουλίου του 2010 ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών, Ηλίας Πλασκοβίτης, απέστειλε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού επιστολή περιγράφοντας τις ανάγκες του πολεμικού ναυτικού για τα επόμενα 15 χρόνια.

Η επιστολή Αλμούνια και η δέσμευση
Τον Σεπτέμβριο του 2010 τα Ναυπηγεία πωλήθηκαν, με την κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι το θέμα του προστίμου διευθετήθηκε. Στις 29 Οκτωβρίου ο τότε υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου απέστελε επιστολή στον κ. Χοακίν Αλμούνια με τις προτάσεις της Ελλάδας για την εφαρμογή της απόφασης της Επιτροπής.

Σύμφωνα με την επιστολή Παπακωνσταντίνου τα Ναυπηγεία θα διαχωριστούν σε εμπορικό και στρατιωτικό τμήμα. Τα «μη στρατιωτικά» περουσιακά στοιχεία των ΕΝΑΕ θα πωληθούν και το προϊόν της πώλησης θα προωθηθεί στις ελληνικές αρχές υπό τον έλεγχο ενός επιτρόπου παρακολούθησης.

Οι ελληνικές αρχές σε συνεργασία με τα Ναυπηγεία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατάρτισαν λίστα των περουσιακών στοιχείων που εμπίπτουν στην κατηγορία του «αστικού μέρους» των ΕΝΑΕ. Επίσης, η χώρα δεσμεύτηκε ότι θα παρέχει πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία πώλησης των αστικών περιουσιακών στοιχείων.

Με αυτά τα δεδομένα, η επιτροπή ανταγωνισμού την 1η Δεκεβρίου του 2010 κατέληξε στην τελική απόφαση, την οποία γνωστοποίησε στην ελληνική κυβέρνηση ο κ. Αλμούνια, ότι τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά θα εκτελούν μόνον προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού.

Μάλιστα όπως αναφέρεται στην επιστολή Αλμούνια «σε περίπτωση που δεν τηρηθούν οι δεσμεύσεις, η Επιτροπή δεν αποκλείει την ανάθεση του ζητήματος στο δικαστήριο».

Το γερμανοαραβικό ιδιοκτησιακό σχήμα των ΕΝΑΕ απειλεί με αποχώρηση αν δεν λάβει νέα προγράμματα ναυπήγησης πλοίων ή τον εκσυγχρονισμό των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ του Πολεμικού Ναυτικού.

Την ίδια τακτική ακολουθεί και ο όμιλος Ταβουλάρη, που κατέχει τα Ναυπηγεία Ελευσίνας.

Εχει συνδέσει το μέλλον της εταιρείας με το πανάκριβο συμβόλαιο των γαλλικών φρεγατών τύπου Fremm, για το οποίο είχε δεσμευτεί η κυβέρνηση Καραμανλή στον Γάλλο πρόεδρο Νικολά Σαρκοζί.